Âyet-i kerîmede ifade edildiği gibi kendileriyle nikâhlanılması haram kılınmış kadınların bazılarıyla nikâhlanmak ebediyen harâm kılınmışken bazısı ile geçici olarak harâm kılınmıştır. Geçici olarak harâm kılınmış kimseler için haramlığı gerektiren şartlar ve sebebler ortadan kalkınca harâmlık hükmüde ortadan kalkar ve kendileriyle nikâhlanması caiz olur. Bu bağlamda kayınvalideler kendileriyle nikâhlanılması ebediyen harâm olan kadınlardandır. Bir erkek karısının annesi ile veya karısının anneannesi veya babaannesi ile yani büyük anneleri ile asla evlenemez. Evlilikleri ebediyen harâm kılınmıştır. Kişi karısı ile gerdeğe girmiş olsun veya olmasın hüküm aynıdır. Bu kadınlarla nikahlanması söz konusu olamaz.. Bunların dışında kalan kadınlarla başka bir evlenme engeli yoksa evlenmek caizdir.

Ancak kayınvalidesi vefat eden bir damadın kayınpederinin yeni bir kadınla nikâhlanması halinde durum değişmektedir. Kayınpeder yeni evlenmiş olduğu kadınla nikâhı devam ettiği sürece damadın kayınvalidesi hükmündedir. Ancak üveykaynana damada nikâhı ebediyen haram olan kimselerden değildir. Üveykaynana kayınpeder’den boşanır ise veya kayınpeder ölürse iddet müddeti bekledikten sonra aralarındaki geçici olan haramlık hükmü ortadan kalktığından damat onunla evlenebilir.

Celil Yalınkılıç

[1] Nisa sûresi, 4:23,