Kurbanlık hayvanın şokla bayıltılarak kesilmesi durumu
Kurbanlık hayvanı elektrik veya narkozla bayıltarak kesmek caiz midir? Kurbanın derisi hüküm olarak eti gibi midir?
Kurbanlık hayvanın bayıltılarak kesilmesi caizdir. Ancak şoklama sırasında hayvanın ölmemesi, kesim sırasında canlı olması bir başka ifade ile hayvan şoklama ile değil kesim sonucu ölmesi gerekir. Şoklamanın etkisiyle ölen hayvan murdardır.
Şoklanması sonucunda hayvanın bayılması kurbana engel sayılan kusurlardan değildir. Yine de oluşabilecek muhtemel riskler nedeniyle ve bir zaruret olmadığı sürece şoklayarak Kurban hayvanının kesilmesinden uzak durulmadır.
Kurban derisi de eti gibidir. Eti yenildiği gibi derisi de tabaklanarak kurban sahibi tarafından seccade, dağarcık, pöstaki vb. şeklinde kullanılabilir, bir başkasına ya da kuruma verilebilir. Derinin kendisi veya satılıp parası kurbanı kesene kesim ücreti olarak verilemez.
Kurban derisi parasından yararlanmak amacıyla satılamaz. Bu konuda Hz. Peygamber’in “Kurban derisini satanın kurbanı yoktur” (Hakim, el-Müstedrek, Beyrut 1411/1990, II, 422) hadisi esas alınmıştır. Ancak Ebû Hanîfe’ye göre sadece tabak, bardak, kilim, seccade gibi kullanılabilecek ev eşyası almak üzere kurban derisini satmak caizdir. Derisini kullanmak yerine başka bir eşya ile ihtiyacını gidermek istihsan ilkesine göre caiz görülmüştür. Ancak tüketilen bir şey alınamaz (Serahsî, el-Mebsût, XII, 14). Mâlik, Şâfi‘î ve Ahmed b. Hanbel’e göre kurban derisinin satılması caiz değildir (Mevvâk, et-Tâc ve’l-İklil, Beyrut 1416/1994, IV, 385; Tenûhî, el-Mümti‘ fî şerhi’l-Mukni‘, Mekke 1424/2003, II, 244; Nevevî, el-Mecmû‘, VIII, 420).
Kurban derisi satılmışsa parasının tasadduk edilmesi gerekir.